Alternatieve tekst Infographic Scheepvaartveiligheid
Scheepvaartveiligheid en windparken op zee Routekaart Wind op Zee
Om de klimaatdoelen te kunnen halen, kiezen Nederland en de EU voor de bouw van extra windparken op de Noordzee. Dit heeft gevolgen voor de scheepvaartveiligheid. Hoe ziet de tijdlijn er uit voor windenergie op zee?
- 2005 Eerste Nederlandse offshore windpark in productie
- 2013 Energieakkoord om jaarlijks 4,5 GW extra op te wekken op zee
- 2015 Aanwijzing windenergiegebieden in beleidsplan. Afwegingskader veilige afstanden tussen scheepvaartroutes en windparken. Aanpassing vaarroutes voor de inpassing van windparken
- 2016 Start aanleg windparken Borssele. Start maritiem Informatievoorziening Servicepunt (MIVSP)
- 2018/2019 Onderzoek cumulatieve effecten windparken op scheepvaartveiligheid
- 2020 Besluit ministerie EZK en IenW tot maatregelenpakket scheepvaartveiligheid Wind op Zee. Start implementatie maatregelen.
- 2021 Start (MOSWOZ) Monitoring en Onderzoeksprogramma Scheepvaartveiligheid in relatie tot Wind op Zee
- 2025 Eerste brede evaluatie en beleidsadvies voor eventuele bijstelling van de maatregelen
Overzicht groei windparken
Maatregelenpakket
Met preventieve en repressieve maatregelen houden we de Noordzee veilig voor de scheepvaart. We monitoren de ontwikkelingen en de effectiviteit van de maatregelen zodat we kunnen adviseren om bij te sturen mocht de situatie zich anders ontwikkelen dan verwacht. Dat doen we in het programma MOSWOZ.
Preventieve maatregel:
- Extra capaciteit voor vliegende en varende eenheden
- Extra operators Kustwachtcentrum voor toezicht en verkeersbegeleiding
- Extra sensoren in windparken
- Monitoring en onderzoeksprogramma
- Nautische markeringen passages windparken
Repressieve maatregel:
- Extra Search en Rescue capaciteit
- Twee extra noodhulpslepers
- Extra inzet scheepsbrand bestrijdingsteam MIRG.NL
Thema’s MOSWOZ
Het monitorings- en onderzoeksprogramma is opgebouwd rond thema’s. Elk thema kent meerdere vraagstukken.
Hydro/Meteo
We brengen wind, stroming en golfeffecten van windparken in kaart.
Welke invloed hebben windmolenparken op het lokale weer- en waterbeeld op de Noordzee?
- Waterstromen en golfpatronen
- Hinderlijke turbulentie
- Mist- en wolkvorming
Hydro/Meteo Subvragen
- Welke effecten kunnen we identificeren
- Kan aanvullende actuele hydro/meteo informatie helpen de veiligheid te waarborgen?
- Welke effecten hebben invloed op scheepvaartveiligheid?
Noodsleephulp
De Kustwacht probeert ongelukken te voorkomen en helpt schepen in nood met Emergency Response Towing Vessels (ERTV’s).
- Hoe kunnen ERTV’s veilig, efficiënt en effectief worden ingezet?
Noodsleephulp subvragen
- Wat is een goede modus operandi en wat is daar allemaal voor nodig?
- Welke factoren zijn relevant voor een succesvolle inzet van de ERTV’s
- Wat zijn de juridische mogelijkheden en beperkingen bij het inzetten van de ERTV?
Verkeersbegeleiding
De Kustwacht verstrekt informatie over de situatie in en rond windparken, waarschuwt voor gevaar en begeleidt indien nodig het scheepvaartverkeer. In geval van incidenten wordt de noodhulp gecoördineerd.
- Hoe draagt verkeersbegeleiding optimaal bij aan het vergroten van de veiligheid voor de scheepvaart in de omgeving van windparken?
Verkeersbegeleiding Subvragen
- Hoe de beschikbare capaciteit zo goed mogelijk in te zetten?
- Welke verkeersbegeleidingsdiensten willen en kunnen we aanbieden?
- Welke vorm van begeleiding is wenselijk en nodig? Zijn er specifieke gebieden met verhoogde risico’s (hotspots)?
Doorvaart
We brengen in kaart wat de risico’s van doorvaart door windparken zijn versus omvaren.
- Is het optimaal faciliteren van doorvaart wel of niet gunstig voor de scheepvaartveiligheid?
- Hoe is de interactie tussen schepen die (in- en uitvoegend of kruisend) óm de windparken varen en tussen schepen die dóór de windparken varen?
Doorvaart Subvragen
- Ontstaan er nieuwe risicogebieden op doorgaande routes?
- Hoe vaak, wanneer en door wie wordt er gebruik gemaakt van de passages?
- Welke aspecten spelen een rol bij de risico’s
- Hoe kunnen we modellen verbeteren voor dit soort vraagstukken?
Veiligheid & aanvaring
We analyseren de aanleidingen en gevolgen van aanvaringen nabij windparken op zee.
- Welke risico’s op aanvaringen zijn er, hoe kunnen we aanvaringen voorkomen en hoe kunnen we schade beperken?
- Schade aanvaringen beperken
- Gevolgen aanvaringen analyseren
- Aanvaringen voorkomen
- Hoe gaan bemanningen om met toenemende complexiteit?
- Wat zijn mogelijke gevolgen voor mens, milieu en economie?
- Wat is de impact van windmolenparken op uitvoeren van reddingsoperaties
- Welke aanvullende eisen stellen andere landen aan windturbines?
Monitoring
We houden de veiligheidssituatie op zee scherp in het oog. Wat zijn de hoofdvragen?
- Manifesteren voorspelde nautische risico’s zich daadwerkelijk en ook op de wijze zoals verwacht?
- Welke onverwachte ontwikkelingen zijn er?
- Hoe effectief en efficiënt zijn de ingezette maatregelen voor de scheepvaartveiligheid?
Van buiten naar binnen:
- Volgen relevante trends & ontwikkelingen
- Effectiviteit maatregelen
- Impact op veiligheid
Monitoring Subvragen
- Welke data en informatie is relevant en hoe verzamelen we die
- Hoe goed weken de sensoren en zijn er relevante innovaties?
- Wat zijn de belangrijkste trends en ontwikkelingen voor de komende 5 tot 10 jaar en welke gevolgen heeft dit voor scheepvaartveiligheid?
Planning en realisatie
2020
- (Voorjaar) Afspraken EZK & I&W over scheepvaartveiligheid WOZ
- Kustwacht: Inrichten desk watch officer op het Kustwachtcentrum
- Kustwacht: Werving en opleiding 24/7 watch officers & beleidsadviseur WOZ bij Kustwacht
- Rijkswaterstaat: Radarsensoren windpark Borssele ingekoppeld op Kustwachtcentrum
- Rijkswaterstaat: Start monitoring- en onderzoeksprogramma MOSWOZ
- Kustwacht: Start surveillance windparken door Kustwachtvliegtuig
- Kustacht: 1e extra ERTV ligt paraat bij windpark Borssele
2021
- Rijkswaterstaat: Werving extra programmamedewerkers Rijkswaterstaat
- Rijkswaterstaat: Start extra inzet MIRG.NL team voor training en materieel
2022
- Kustwacht: 2e extra ERTV ligt paraat bij windpark Hollandse Kust
- Rijkswaterstaat: Radarsensoren windpark HKzuid ingekoppeld op Kustwachtcentrum
2023
- Kustwacht: Inrichten desk verkeersbegeleiding op het Kustwachtcentrum
- Rijkswaterstaat: Radarsensoren windpark HKnoord ingekoppeld op Kustwachtcentrum
- Kustwacht: Werving en opleiding extra luchtwaarnemer voor Kustwachtvliegtuig
2024
- Kustwacht: Werving en opleiding 24/7 verkeersbegeleiders bij Kustwacht
2025
- Kustwacht: Start operationele verkeersbegeleiding bij Kustwacht
- Kustwacht: Extra scheepscapaciteit voor handhaving windparken
- Rijkswaterstaat: Radarsensoren windpark HKwest ingekoppeld op Kustwachtcentrum
- Eerste evaluatie MOSWOZ over effectiviteit maatregelen