Symposium zet scheepvaartveiligheid op de agenda

Nederland wil in 2050 naar 70 GW aan windenergie op de Noordzee. Dit vraagt veel ruimte naast de huidige drukte op zee. Hoe houden we de steeds voller wordende Noordzee veilig voor de scheepvaart? Dé centrale vraag tijdens het eerste live symposium Scheepvaartveiligheid Windenergie op Zee op 21 september 2022. Op de Pier in Scheveningen vertelden diverse sprekers vanuit hun eigen expertise over de urgentie van het onderwerp. Met één heldere gemene deler: kennis delen en samenwerken zijn essentieel voor een goede scheepvaartveiligheid.

Dagvoorzitter Patrick Potgraven trapt het symposium af samen met Brigit Gijsbers, voorzitter van de stuurgroep van het Monitorings- en Onderzoeksprogramma Scheepvaartveiligheid Wind op Zee (MOSWOZ). "Het is belangrijk dat we investeren in kennis om efficiënt de scheepvaartveiligheid te bevorderen." Margot Ribberink, de eerste weervrouw op de Nederlandse televisie, benadrukt de urgentie van de energietransitie: “De temperatuur van de Noordzee en de zeespiegel stijgt als gevolg van de klimaatverandering.” Windenergie op zee kan een belangrijke bijdrage leveren aan het halen van de klimaatdoelstellingen en daarmee aan het tegengaan van de opwarming van de aarde.

Kustwacht werkt aan veiligheid op zee

Deze essentiële windparken hebben wel als gevolg dat er minder ruimte is op zee. Dit heeft gevolgen voor de scheepvaart. Met onder andere noodsleephulpboten (ERTV’s) en verkeersbegeleiding bij potentieel gevaarlijke situaties werkt de Kustwacht aan verbetering van de scheepvaartveiligheid. “We willen een veilig en verantwoord gebruik van de Noordzee”, aldus Nicole Kuipers, directeur van de Kustwacht Nederland. “Maar kan de Kustwacht dat alleen? Ik denk het niet.”

DSC03603_low
Noodhulpsleper van de Kustwacht

Niet-samenwerken is geen optie

Professor cognitieve psychologie Jop Groeneweg benadrukt aan de hand van voorbeelden van het Formule 1 Red Bull-team het belang van samenwerken. “We hebben allemaal andere belangen, maar één gemeenschappelijk belang en dat is veiligheid op de Noordzee.” Jop adviseert alles te zien als een leermoment en continu nieuwsgierig te blijven. Juist daarom is het belangrijk om met elkaar in gesprek te gaan en kennis te delen. “Wacht niet tot er dingen mis gaan, maar voorkóm dat er dingen mis gaan. En áls er dan toch iets misgaat, zorg dan dat de schade beperkt blijft.”

Een eerste bouwsteen

Bram du Saar, programmamanager Windenergie op Zee, en nautisch adviseur Jeremy Stroo, presenteren een eerste opzet van een model dat de nautische risico’s in kaart brengt van de realisatie van de geplande windparken. Een gesprek met de zaal over mogelijke verbeteringen en het wel of niet toevoegen van andere risicofactoren volgt. Concrete suggesties uit de zaal over bijvoorbeeld het toevoegen van risicofactoren maken duidelijk dat meerdere invalshoeken en het bundelen van kennis meerwaarde heeft

Technische hulpmiddelen maken scheepvaart veiliger

Met slimme navigatiesystemen zoals e-navigation maken we scheepvaart veiliger. “Hiermee kun je schepen helpen navigeren door andere veiligere routes voor te stellen”, aldus professor of interaction design Thomas Porathe bij Norwegian University of Science and Technology Trondheim of NTNU. Een ander voorbeeld van een technisch hulpmiddel dat kan worden toegepast in het kader van scheepvaartveiligheid is Artificial Intelligence. Jordi Daniëls, Lead Artificial Intelligence & Data Science bij Saab Technologies: “Momenteel wordt er onderzoek gedaan om een aanvaringsrisico te voorspellen op basis van algoritmes. Met deze algoritmes kunnen we ook voorspellen waar het druk gaat worden en afwijkend gedrag detecteren.”

Innoveren is noodzaak

“Blijf innoveren”, oppert algemeen directeur van MARIN Bas Buchner. Hij vertelt over een simulator in ontwikkeling die de werkelijkheid op zee realistisch maakt en ongelukken in beeld brengt. “Denk out, maar zéker ook inside the box.” Restricties stimuleren creativiteit en innovatie. Directeur Veiligheid en Water van Rijkswaterstaat en lid van de stuurgroep MOSWOZ, Katja Portegies, vult hier afsluitend op aan: “Met de kennis die we nu hebben als basis, moeten we gaan innoveren en samenwerken om de scheepvaartveiligheid te bevorderen.”