Noordzeekustzone
Het Natura 2000-gebied Noordzeekustzone beslaat de hele noordelijke kuststrook van het Noord-Hollandse Bergen tot aan de Eems boven Rottum.
Aan de zeekant ligt de grens van het gebied op de dieptelijn van NAP –20 meter. Aan de landzijde gelden verschillende grenzen:
- Langs de kust van Noord-Holland is dit de lijn van laag water;
- Op de stranden van de Waddeneilanden is het de voet van de duinen of (bij zeer brede stranden) de grens tussen de invloed van water en land;
- In de zeegaten tussen de eilanden en het gebied ten oosten van Schiermonnikoog is de grens tussen Noordzee en Waddenzee.
Het zandige kustgebied langs de Noordzee bestaat uit kustwateren, ondiepten, enkele zandbanken en de stranden van noordelijk Noord-Holland en de Waddeneilanden. Permanent met zeewater overstroomde zandbanken komen met name voor in de buitendelta's van de zeegaten tussen de Waddeneilanden.
Waardevol gebied
De Noordzeekustzone is een waardevol gebied met een geheel eigen natuur. Voor diverse diersoorten is het de ideale plek om te verblijven, jongen te krijgen, voedsel te vinden of te rusten.
Zeestromen die bodemmateriaal meenemen, variaties in waterstanden, temperatuur en zoutgehaltes kenmerken het gebied, met alle rijkdom aan voedsel en leven die daarbij hoort.
Plaatselijk komen er grote hoeveelheden schelpdieren voor: een belangrijke voedselbron voor veel vogels die hier op afkomen. De groene stranden en lage stukjes duingebied zijn uitstekende broed- en rustplaatsen voor veel vogelsoorten. In het ondiepe water groeien jonge vissen op, bij eb rusten zeehonden uit op drooggevallen zandplaten. Dit geheel van ondiepe wateren, regelmatig droogvallende platen, zandstranden en duintjes vormt samen het natuurgebied de Noordzeekustzone. Behalve voor de natuur is de Noordzeekustzone ook belangrijk voor de mens. Het beheerplan 2016-2022 laat zien hoe menselijke activiteiten en bescherming van de natuur hand in hand kunnen gaan. In het plan zijn gebruiksregels voor het samengaan van menselijke activiteiten en natuurbescherming in het gebied voor het eerst overzichtelijk en in onderlinge samenhang beschreven.
Doel en opzet beheerplan
In 2009/2010 is de Noordzeekustzone aangewezen als Natura 2000-gebied. Het gebied is daarmee onderdeel van een Europees netwerk van natuurgebieden waar speciale bescherming geldt voor leefgebieden en diersoorten die van grote betekenis zijn. Voor alle Natura2000-gebieden geldt dat er een beheerplan moet worden opgesteld. In het beheerplan zijn alle regels voor menselijke activiteiten in de hele Noordzeekustzone bijeengebracht en staat een uitleg over de te beschermen natuur en de verwachte resultaten van deze beschermingsmaatregelen.
De gebruiksregels voor de Noordzeekustzone zijn opgesteld door de rijksoverheid (ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Economische Zaken en Klimaat en Defensie) en de provincies in het gebied (Noord-Holland, Fryslân en Groningen), in overleg met terreinbeheerders, gemeenten en belangenorganisaties.
Belangrijkste opgaven natuurbescherming Noordzeekustzone
De belangrijkste opgaven voor dit gebied zijn:
- Het beschermen van de natuurlijke zeebodem als rijke bron van voedsel voor vissen en vogels.
- Het bieden van veiligheid en rust voor bruinvis en grijze zeehond.
- Zorgen voor voldoende schelpdieren en rust op het water voor zee-eenden.
- Het bieden van ongestoorde en voedselrijke broedlocaties voor strandplevier, bontbekplevier en dwergstern.
Habitat- en Vogelrichtlijn
Om deze opgaven te bereiken is de Noordzeekustzone aangewezen als speciale beschermingszone voor 27 diersoorten, dit zijn:
Habitatrichtlijnsoorten
- Bruinvis
- Grijze zeehond
- Gewone zeehond
- Vissoorten: Rivierprik, zeeprik en fint
Vogelrichtlijnsoorten
- Aalscholver
- Bergeend
- Bontbekplevier
- Bonte strandloper
- Drieteenstrandloper
- Dwergmeeuw
- Dwergstern
- Eider
- Kanoet
- Kluut
- Parelduiker
- Roodkeelduiker
- Rosse grutto
- Scholekster
- Steenloper
- Strandplevier
- Topper
- Wulp
- Zilverplevier
- Zwarte zee-eend
Daarnaast zijn er een aantal habitattypen ter bescherming aangewezen, te weten:
- Permanent overstroomde zandbanken
- Slik- en zandplaten
- Zilte pionierbegroeiingen
- Schorren en zilte graslanden
- Embryonale duinen
- Vochtige duinvalleien
In december 2010 is de Noordzeekustzone officieel aangewezen als Natura 2000-gebied. Meer informatie vindt u in het aanwijzingsbesluit en de bijbehorende kaarten.
Toekomst
De beheerplannen van N2000-gebieden zijn zes jaar geldig. Het originele beheerplan voor de Noordzee Kustzone is in 2016 vastgesteld en loopt daarom tot 2022.
Door Rijkswaterstaat wordt hard gewerkt aan het evalueren en actualiseren van de beheerplannen. In de nieuwe beheerplannen wordt meer toegewerkt naar het bereiken van de natuurdoelen en integrale verbetering van biodiversiteit. Dat vraagt nieuwe inzichten en tijd, maar ook een zorgvuldig proces.
De nieuwe kennis en informatie kan een aanleiding zijn om, vooruitlopend op het nieuwe beheerplan, gesignaleerde knelpunten aan te pakken (bijvoorbeeld aanvullende monitoring of maatregelen). Op deze manier worden, ook gedurende de verlengingsperiode, de volgende stappen in de bescherming en verbetering van biodiversiteit in Nederland gezet.
Om het hierboven beschreven proces goed te doorlopen, maakt Rijkswaterstaat gebruik van de wettelijke regeling om alle lopende beheerplannen waarvan zij voortouwnemer is eenmalig te verlengen.
Meer informatie
Zie hier voor meer informatie over Natura 2000 Noordzeekustzone.